Ventilatieplan: tips & weetjes
Sinds januari 2016 zijn een ventilatievoorontwerp en een ventilatieprestatieverslag verplicht voor nieuwbouwprojecten en voor energierenovaties waarvoor een stedenbouwkundige vergunning of melding voor nodig is. Het is de bedoeling om met dit ventilatieplan en -verslag de kwaliteit van ventilatiesystemen te verbeteren. Maar welke info bevatten deze documenten en wat is het nut ervan?
Wat is een ventilatieplan?
Een ventilatieplan is een schematische weergave van een ventilatiesysteem. Uit zo’n plan kun je afleiden wat het ventilatiedebiet per ruimte is en op wat voor manier de verschillende onderdelen van het ventilatiesysteem met elkaar verbonden zijn. Deze onderdelen (luchtkanalen, doorvoeren, verdeelpunten, enz.) worden symbolisch op het plan weergegeven.
Wens je vrijblijvende offertes voor ventilatie te ontvangen op maat van jouw project?
» Vraag hier gratis offertes aan bij ervaren en erkende installateurs in de buurt.
Nut van een plan voor ventilatiesystemen
Een ventilatiesysteem kan soms behoorlijk complex van structuur zijn. Zelfs bij een eenvoudig systeem moet je al goed opletten hoeveel materiaal je nodig hebt en waar de onderdelen van het systeem later geplaatst moeten worden. Door een goed voorontwerp te maken heb je de nodige houvast bij de keuze van de materialen.
De vereiste debieten zijn over het algemeen het belangrijkst. Zo kun je bijvoorbeeld aan de hand van het plan drukverliezen berekenen en de capaciteit van de motor bepalen. Tevens kun je makkelijker bepalen waar eventuele geluidsdempers in het systeem moeten komen en wat het effect hiervan op het debiet zal zijn. Hoe gedetailleerder het plan, hoe sneller de installatie van het systeem zal kunnen gebeuren.
Verplicht sinds 2016
Sinds 2016 zijn een voorontwerp en een prestatieverslag van het ventilatiesysteem verplicht voor nieuwbouwprojecten en energierenovaties die een stedenbouwkundige vergunning of melding vereisen. Het ventilatieplan hoeft nog niet tot in detail te zijn uitgewerkt en mag tijdens het bouwproces nog wijzigen maar er moet in ieder geval duidelijk uit worden wat de debieten zijn.
Na de bouw zal de installatie ingemeten worden en kijkt men of het systeem voldoet aan de eisen en of het functioneert zoals het op papier berekend is: dit wordt besproken in het ventilatieprestatieverslag, dat dus ook verplicht is.
Het ventilatievoorontwerp en het prestatieverslag van het ventilatiesysteem worden opgesteld door een ventilatieverslaggever. Dit kan bijvoorbeeld je EPB-verslaggever of een installateur van ventilatiesystemen zijn. De gegevens uit het ventilatieprestatieverslag worden opgenomen in de EPB-aangifte.
Het is de bedoeling dat de kwaliteit van de ventilatiesystemen gaat verbeteren. Het ventilatieplan en het prestatieverslag moeten hieraan bijdragen zodat alle betrokken partijen in het bouwproces aan dezelfde normen gaan voldoen.
Wens je vrijblijvende offertes voor ventilatie te ontvangen op maat van jouw project?
» Vraag hier gratis offertes aan bij ervaren en erkende installateurs in de buurt.
Wat staat er in het ventilatieplan?
Uit een goed ventilatieplan kun je opmaken hoe de ligging van de luchtkanalen is, om wat voor soort leidingen het gaat (lengte, doorsnede) en wat de ventilatiedebieten per ruimte zijn. Er zijn verschillende manieren waarop het ventilatiesysteem schematisch in kaart kan worden gebracht: via een isometrisch plan en via een grondplan.
Isometrisch plan
Een isometrisch ventilatieplan is een schematische, in perspectief getekende weergave van de luchtkanalen. De ventilatiekanalen zijn in perspectief afgebeeld waardoor je globaal kunt zien hoe het systeem in elkaar zit, hoe de leidingen lopen en uit welke materialen het systeem bestaat. Het voordeel van dit type plan is dat je weinig tekst nodig hebt en dat de belangrijkste informatie goed zichtbaar is. Isometrische plannen worden vaak gebruikt voor het in kaart brengen van ventilatiesystemen met spiraalbuizen.
Grondplan
Een grondplan bevat geen gedetailleerde informatie over het soort luchtkanalen en andere materialen maar is een exacte weergave van de locatie van de kanalen en de ventielen. Deze worden symbolisch en in een bepaalde kleur weergegeven. Een grondplan is feite een plattegrond van de woning en geeft in combinatie met het isometrisch plan een goed overzicht van het ventilatiesysteem.
Gebruikte symbolen
Het is de bedoeling dat alle bouwpartijen dezelfde symbolen hanteren:
• Pijlen
De richting van de luchtstroom in een kanaal geeft men met een pijl aan. De aan- en afvoer naar het ventilatietoestel wordt met een grote pijl aangegeven. De aanvoer van verse lucht wordt aangeduid met een groene kleur (ook bij een raamrooster), de afvoer van vuile lucht is bruin gekleurd.
• Geluidsdempers
Een horizontaal geplaatste geluidsdemper wordt in het plan aangegeven door een rechthoek met schotten. Een verticaal geplaatste geluidsdemper kun je herkennen aan twee cirkels met daartussen drie lijnen (dwarsdoorsnede van een geluidsdemper).
• Doorboring
Om een doorboring of een verticaal luchtkanaal weer te geven op het ventilatieplan gebruikt men een cirkel met een punt of een kruis. Aan het punt en het kruis valt de de richting van de luchtstroming af te lezen.
• Bijschriften
Op een ventilatieplan hoort zo weinig mogelijk tekst. Dit om het geheel overzichtelijk te houden. De volgende zaken staan wel vermeld: afmeting en diameter van de kanalen, de vereiste debieten en eventueel wat tekst ter verduidelijking zoals wat aanwijzingen die voor de installateur van belang kunnen zijn.
Zonder goed plan geen balansventilatie
Bij het realiseren van balansventilatie (ventilatiesysteem type D) kun je niet zonder een goed ontwerp. Een dergelijk complex systeem functioneert alleen goed wanneer alle onderdelen juist op elkaar zijn afgestemd. Dan pas kun je energie gaan besparen en is er een goede balans tussen de hoeveelheid aangevoerde verse lucht en de hoeveel afgevoerde lucht. De kwaliteit van het binnenklimaat is bij een systeem met balansventilatie volledig afhankelijk van de juiste capaciteit van de ventilator. Bij een goed ontwerp houdt men rekening met de locatie van de luchtroosters, de afmetingen en doorsnede van de kanalen en de wijze waarop de warmteterugwinning is geregeld.